Türk mutfağı peynir çeşitleri açısından oldukça zengin bir mutfak kültürüne sahiptir. Kahvaltı sofralarının vazgeçilmez lezzetlerinden biri olan peynir, Türkiye’nin hemen her bölgesinde farklı şekillerde üretilen bir süt ürünüdür. Türk hayvancılığının yaygın olduğu bölgelerde üretilen farklı tatlara sahip yerel peynir çeşitleri tüm dünyada tüketilen ürünlerin başında gelmektedir. Beyaz peynir ve kaşar peynirinin yanı sıra Kars, Ardahan, Erzurum ve Iğdır’ da yaygın olarak üretilen çeçil peyniri, yurt dışında en çok tüketilen peynir çeşitlerinden biridir. “Çeçil peyniri nereden geliyor?” sorusunun cevabı, Türkiye’nin doğusundaki hemen hemen tüm illerde üretildiği için doğrudur. Çeçil peyniri, yapısından dolayı bazı yörelerde tel peynir olarak da adlandırılır.
Eşsiz tadı ve iştah açıcı görünümü ile çeçil peyniri kahvaltı sofralarında en sevdiğiniz peynirlerden biri olacak. Ailenizin beğeneceği çeçil peynirini hamur işlerinize (börek veya börek gibi) ve kahvaltılarınıza ekleyebilirsiniz. Çeçil peyniri eritilebilir bir peynir olduğu için kuymak ve mıhlama yaparken de kullanabilirsiniz.
Erzurum Çeçil Peyniri Nerelerde Kullanılır
Çeçil peyniri kreplerde veya fırınlanmış hamur işlerinde kullanılabilir. İçine dereotu veya maydanoz keserek farklı tatlar verebilir ve lezzetli hamur işleri elde edebilirsiniz. Çeçil peyniri ev yapımı hamur işlerinde de kullanılabilir, eriyip ağızda nefis bir tat bırakacaktır. Küçük kekler yapmak için salam ve sosis de kullanabilirsiniz. Bu tarif esas olarak çocukların peynir yemesi içindir, onları peynirin vitaminlerinden uzak tutmak için değil.
Günlük hayatta sofralarda yenebilir. Çeçil peyniri peynir tabağının yanında güzel duruyor ama fazla tüketilmiyor. Bu yüzden parçalara ayrılıp kahvaltıda omlet üzerine yerleştirilebilir. Omlet içinde erir ve kaybolur, geriye lezzet kalır. Çeçil peyniri, Karadeniz bölgesinde meşhur Mıhlama yapımında da kullanılabilir. Bu tarifte peynir germeli, mısır unu, tereyağı, su ve kaşar peynirinden oluşuyor. Bu peynir, makarna sosları yapmak için de kullanılabilir. Kremalı makarnanın üzerine eritilmiş peynir konularak yenebilir ve sıcak yenilmelidir. Çeçil peyniri ev yapımı pizzalara lezzet katmak için kullanılabilir.
Çeçil Peyniri Nereye Ait?
Çeçil veya civil peynir, Erzurum, Kars, Ardahan ve Iğdır’da üretilen yağsız sütten yapılan yumuşak, tuzlu bir peynirdir. İp şeklinde olduğu için tel peynir olarak da adlandırılır. Bazı yörelerde “Çeçil, Sacak, Tel, Dil ve Örgü” peyniri olarak da adlandırılır. Yağlı bir peynirdir.
Çeçil Peyniri Sağlıklı Mı?
Tüm süt ürünleri gibi çeçil peyniri de yüksek besin değeri nedeniyle insan vücuduna birçok fayda sağlar. Çeçil peyniri yüksek vitamin ve mineral içeriği nedeniyle insan vücudu için tam bir tedavidir. Çeçil peyniri yüksek potasyum içeriğinden dolayı kemik gelişimine yardımcı olur ve yaşlılıkta oluşabilecek osteoporoz gibi hastalıkların tedavisinde önemli rol oynar. Hepimizin bildiği gibi nazikçe şekillendirilerek yenen çeçil peyniri ürünü insan vücudunda penisilin görevi görür ve birçok hastalığın tedavisinde kullanılabilir.
Çeçil peyniri fosfor kaynağı olarak da bilinir. Yüksek fosfor içeriği nedeniyle sindirime yardımcı olan ve enerji sağlayan bir besindir. Çeçil peyniri içerdiği protein sayesinde diş sağlığını da iyileştirebilir ve yapılma şekline göre laktoz içermeyebilir. Çeçil peyniri düzenli olarak yenirse vücutta önemli bir mineral ve vitamin kaynağıdır ve bunda bir sakınca yoktur.
Çeçil Peyniri Nasıl Yapılır?
Çeçil peyniri genellikle yağsız sütten yapılır, beyaz, kokusuz, yarı yumuşak ve ağızda dağılması kolaydır. Ülkemizde yaygın olarak kullanılan yerel peynir çeşitlerinden biridir.
Çeçil peyniri genellikle Doğu Anadolu’da üretilir ve süt, termofilik kültürler ve peynir mayası ile yapılır. Kaynayan süte termofilik kültür eklendikten sonra sütün bir süre olgunlaşması beklenir. Eşsiz lezzet için sütün içinde görünen kremayı almak gerekir. Daha sonra olgunlaşan sütün üzerine peynir mayını eklenir ve 15 dakika beklenir. Sütte pıhtı oluştuğunda süt karıştırılır ve loru oluşturur. Potaya sarılan yoğurt bir kâseye alınır ve yoğurma işlemi için özel yapılmış bir mekanizma ile yoğrulur. Yoğurma işlemi sırasında peynir ayrılır. Bir süre bekledikten sonra viskoz peyniri tuzlu suda bekletilir ve baharatlanır.
Erzurum Çeçil Peyniri
Civil peynir Erzurum yöresine özgü peynirlerden biridir. Yağsız sütten yapılan şiş peynirdir. Bazı yörelerde tel peynir, çeçil peyniri, saçaklı peynir, dil peyniri gibi isimlerle anılmaktadır. Civil peynir çiğ sütten yapılır.
Süt belli bir süre bekletildiği için süt belli bir ekşi tada ulaşır ve Civil peynir asıl tadını bu ekşi tattan alır. Süzme peynir yumuşak bir kıvama sahiptir ve elle kolayca ayrılabilir. Tuzlu ve hafif ekşi tadıyla ünlüdür.
Çeçil Peyniri Nasıl Saklanır?
Çeçil peyniri diğer peynir türlerine göre daha tuzludur ve diğer peynir türlerine göre daha uzun süre bozulmadan saklanabilir. Çeçil peynirini buzdolabında güvenli ve sağlıklı bir şekilde saklayabilir, saklama kabında veya ambalajında hava almayacak şekilde saklayabilirsiniz. Çeçil peynirini buzdolabının sebze bölümünde saklayabilirsiniz, dondurucuda saklanması önerilmez.
Çeçil Peynirinin Faydaları
Çeçil peyniri A vitamini açısından oldukça zengin olan A, C, D, E ve K vitaminlerini içerir. Ayrıca vücut sağlığı için hayati önem taşıyan B12 ve B6 vitaminlerini de içerir. Ayrıca tiamin, riboflavin, niasin, folik asit, pantotenik asit ve kolin içerir.
·Saçları güçlendirebilir ve erken saç dökülmesini azaltabilir.
·Beyin için enerji sağlar.
·Çok fazla kalsiyum içerir. Vücudun kalsiyum ihtiyacının çoğunu karşılayabilir.
·Ayrıca protein ve vitamin açısından da zengindir.
·Kemikleri güçlendirebilir.
·Çocukların boy uzamasını güçlendirir.
·Sindirim sistemini düzenler.
·Tümörlerin gelişimini önleyebilir.
·Dişlerimizi korur ve kadınlarda osteoporozu önler. (Kalsiyum kaynağı olarak)
·Kanseri önlemeye yardımcı olur.
·Kilo vermeye ve kilo vermeye yardımcı olur. Düzenli olarak kilo vermek isteyen kişiler diyet listelerine peynir eklemelidir.
·Bağırsak bakterilerini ve bağırsak florasını korur.